ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΚΑΙ ΚΥΗΣΗ
Α. ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΚΑΙ ΚΥΗΣΗ
O Σακχαρώδης διαβήτης και η κύηση αποτελούν σήμερα ένα από τα πιο προκλητικά, συναρπαστικά και ενδιαφέροντα ιατροκοινωνικά προβλήματα που μπορεί να αντιμετωπίσει ένας μαιευτήρας- γυναικολόγος ή διαβητολόγος. Κι είναι ίσως μια από τις σπάνιες περιπτώσεις στην ιατρική, όπου η συνεργασία μιας ομάδας ιατρών διαφορετικών ειδικοτήτων (διαβητολόγων, μαιευτήρων, νεογνολόγων κλπ.) μπορεί να προσφέρει τόσα πολλά μέσα στο λίγο σχετικά διάστημα των 9 μηνών. Διότι έχει γίνει πλέον κατανοητό, ότι η συνεργασία όλων και μόνο αυτή, μπορεί να εξασφαλίσει υγιέστατα και φυσιολογικά παιδιά σε μια διαβητική κοπέλα.
Πριν την ανακάλυψη της ινσουλίνης το πρόβλημα ήταν άγνωστο και οι ελάχιστες περιπτώσεις που αναφέρονται στη διεθνή βιβλιογραφία αντιμετωπίζονταν εμπειρικά και είχαν απογοητευτικά αποτελέσματα. Με την ανακάλυψη όμως της ινσουλίνης, το 1992, άλλαξε ριζικά η ζωή και το μέλλον των διαβητικών.
Αποτέλεσμα της κοινωνικής αυτής αλλαγής ήταν η πρωτοεμφάνιση διαβητικών εγκύων στην καθημερινή κλινική ιατρική πράξη. Φυσικά τα πρώτα αποτελέσματα δεν ήταν και πολύ ενθαρρυντικά, αφού η μητρική θνησιμότητα έφτασε το 30% περίπου, η δε περιγεννητική θνησιμότητα υπερέβαινε το 60%. Αυτό όμως δεν εμπόδισε τους επιστήμονες που ασχολήθηκαν με το θέμα να βγάλουν ορισμένα χρήσιμα συμπεράσματα, τα οποία στα χρόνια που ακολούθησαν είχαν τεράστια σημασία στον περιορισμό, τόσο της μητρικής όσο και της περιγεννητικής θνησιμότητας.
Έτσι σήμερα, χάρη στις προόδους της ιατρικής γενικότερα και ιδιαίτερα της Μαιευτικής και της διαβητολογίας, τα τελευταία 10 χρόνια, η εξέλιξη υπήρξε τεράστια και εντυπωσιακή. Η μητρική θνησιμότητα έχει φθάσει σχεδόν στο μηδέν, η δε περιγεννητική ελαττώθηκε στα οργανωμένα κέντρα στο 2-6%.
Φυσικά παρά την εντυπωσιακή αυτή εξέλιξη, η περιγεννητική θνησιμότητα εξακολουθεί να παραμένει ένα τρομερό πρόβλημα, αν λάβει κανείς υπ’ όψιν του ότι στις φυσιολογικές γυναίκες η περιγεννητική θνησιμότητα δεν υπερβαίνει το 2-6%.
Κατά το κρίσιμο ερώτημα που αυτόματα έρχεται στο μυαλό, είναι αν με όλα τα επιστημονικά μέσα και τις γνώσεις που διαθέτουμε σήμερα, μπορούμε να πούμε σε μια νεαρή διαβητική κοπέλα να μείνει άφοβα έγκυος, να εξασφαλίσουμε την ομαλή εξέλιξη της εγκυμοσύνης της και να της προσφέρουμε ένα καθ’ όλα υγιέστατο παιδί.
Η απάντηση είναι αναμφίβολα ναι, υπό την προϋπόθεση όμως, ότι η υποψήφια διαβητική μητέρα θα μας ενημερώσει για την επιθυμία της να κάνει παιδί, αν είναι δυνατόν πριν μείνει έγκυος, θα συνεργαστεί ειλικρινά μαζί μας και θα ακολουθήσει πιστά το ειδικό πρόγραμμα αντισύλληψης και συστηματικής παρακολούθησης που χρειάζεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης για να πάνε όλα καλά.
Β. Ποιες όμως είναι οι προϋποθέσεις για την ιδανική ρύθμιση μιας διαβητικής υποψήφιας μητέρας?
Πρώτα είναι η σωστή εκπαίδευση και ενημέρωσή της, στα προβλήματα και τις απαιτήσεις που έχουμε κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Ιδιαίτερα θα πρέπει να της τονίσουμε πόσο απαραίτητο και σπουδαίο είναι να φροντίζει η ίδια τον εαυτό της, αυτοπροσδιορίζοντας ορισμένες φορές την ημέρα το σάκχαρο στο αίμα της, με τις ειδικές χρωματομετρικές ταινίες ή και τα μηχανήματα αυτοπροσδιορισμού σακχάρου στο αίμα, ώστε να μπορεί να αναπροσαρμόζει καθημερινά την δοσολογία τη δοσολογία της ινσουλίνης της, για να πετύχει έτσι συνεχή νορμογλυκαιμία σε όλη τη διάρκεια της εγκυμοσύνης της.
Να την ενημερώσουμε στη συνέχεια για τους πιθανούς κινδύνους που μπορεί να παρουσιάσει ο σακχαρώδης διαβήτης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, τόσο στην ίδια όσο και στο έμβρυό της, και να την καθησυχάσουμε, ότι με την κατάλληλη παρακολούθηση, την ιδανική ρύθμιση και την εντατική θεραπεία, τα προβλήματα αποφεύγονται και η εγκυμοσύνη θα εξελιχθεί ομαλά, χωρίς προβλήματα και επιπλοκές.
Ακόμη θα χρειαστούν συχνές και συστηματικές επισκέψεις σε ειδικό ιατρό ή κέντρο. Θα της συστήσουμε μια προσεκτική εφαρμογή της ενδεδειγμένης διατροφής σε όλη τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και θα την ευαισθητοποιήσουμε στη μεγάλη αξία της καθημερινής σωστής διατροφής, σωματικής άσκησης και δραστηριότητας.
Ειδικές στερητικές δίαιτες απαγορεύονται στην εγκυμοσύνη, θα την ευαισθητοποιήσουμε στη συστηματική ινσουλινοθεραπεία με 2-7 ενέσεις ινσουλίνης την ημέρα, ανάλογα με την περίπτωση της και τις διακυμάνσεις του σακχάρου της.
Σε ειδικές περιπτώσεις που η ρύθμιση με τις ενέσεις δεν είναι ικανοποιητική, τότε συνιστάται και εφαρμόζουμε τις Αντλίες Συνεχούς Έγχυσης Ινσουλίνης.
Τέλος χρειάζεται ιδιαίτερη φροντίδα για τη αντιμετώπιση των ψυχολογικών καταστάσεων, ιδιαίτερα τις τελευταίες εβδομάδες της εγκυμοσύνης που είναι και οι πιο κρίσιμες.
Γ. Σακχαρώδης διαβήτης παρουσιάζεται στην εγκυμοσύνη σε δυο κατηγορίες γυναικών.
σε γυναίκες με ήδη γνωστό από χρόνια σακχαρώδη διαβήτη, οι οποίες βρίσκονται σε θεραπεία με ινσουλίνη και πολύ σπάνια με αντιδιαβητικά χάπια.
σε γυναίκες που ο σακχαρώδης διαβήτης εμφανίζεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης τους και εξαφανίζεται στις περισσότερες περιπτώσεις (95-98%) λίγες μέρες μετά τον τοκετό.
Η δεύτερη κατηγορία ονομάζεται “Διαβήτης Εγκυμοσύνης” και αποτελεί ένα από τα σύγχρονα κοινωνικά προβλήματα.